Mocht je als investeerder in Bitcoin de angst hebben dat de overheid kan ingrijpen in de wereld van cryptocurrencies, dan kunnen we je bij deze gerust stellen. De kans dat overheden Bitcoin illegaal maken, verbieden of volledig tot stoppen brengen is vrijwel nul.
Met de recente berichten dat de overheid in India Bitcoin vrijwel volledig heeft verboden lijkt dit een vrij bijzondere stelling.
Wil Bitcoin daadwerkelijk wereldwijd verboden worden (of zelfs verboden worden in specifieke natiestaten), dan zal er echt iets extreems moeten gebeuren. Denk aan het platleggen van het vrij toegankelijke wereldwijde web, of bijvoorbeeld een collectief (en wereldwijd) front van banken tegen Bitcoin. In zo’n situatie zou het niet meer mogelijk zijn om cryptocurrencies te kunnen omzetten in fiat-geld (zoals dollars of euro’s). Maar dit zijn beide scenario’s die vrijwel niet haalbaar zijn in de echte wereld.
Er zijn verschillende goede argumenten te bedenken waarom Bitcoin nooit écht zal verdwijnen door een verbod van overheidsinstanties. Dat heeft namelijk allemaal te maken met het decentrale karakter van de digitale cryptomunt, maar ook met de manier waarop de centrale handelsplatformen zijn georganiseerd. Dit artikel geeft je een overzicht van de belangrijkste redenen dat (bijvoorbeeld) de Nederlandse overheid Bitcoin en andere cryptocurrencies nooit kan stoppen.
1. Bitcoin is geen gevaar voor fiat geld
De President van de Amerikaanse Federal Reserve (FED) James Bullard heeft het recent zelf nog gezegd: “Bitcoin vormt geen serieus gevaar voor de dollar als de wereldwijde valutaleider”. De groeiende interesse in de digitale cryptomunt zal volgens de FED naar waarschijnlijkheid eenzelfde effect hebben als een investeringsklasse als goud.
Bitcoin is volgens Bullard een prima store-of-value, maar het is niet realistisch dat het financiële systeem binnen voorzienbare tijd fundamenteel wordt veranderd door Bitcoin, aldus de president van de Amerikaanse FED. Het beleid is niet ingericht op een fundamentele tegenkracht als cryptocurrencies. Er zouden al decennia lang ‘gevaren’ voor de Amerikaanse dollar zijn van andere valuta, welke ook weinig effect hebben gesorteerd.
Toch is daar aan de andere kant het oneindige geld printen door de Amerikaanse centrale banken, welke de inflatie van de valuta verder doet opdrijven. En de koopkracht doet dalen. De recente pandemie heeft volgens de Financial Times deze trend doen versterken. Hierbij wordt direct een waarschuwing geplaatst: als de wereld het vertrouwen begint te verliezen in de dollar, kunnen grote financiële machtsverschuivingen plaatsvinden.
Echter moet Bitcoin nog erg veel hindernissen overbruggen om hierin een deel van de macht te kunnen ‘overnemen’. Men is het immers nog altijd niet eens over het daadwerkelijke ‘nut’ van Bitcoin. Is het een valuta, of een ‘store of value’ als goud? Voor centrale banken is het hierdoor nog altijd geen risico, wat de kans verkleinen zal dat er een verbod wordt opgelegd.
Daarbij moet het probleem van energieverbruik nog worden aangepakt, voordat Bitcoin een serieuze gooi wil doen naar de status van ‘wereldwijde munt’. Kortom: Bitcoin is nog zeker geen gevaar voor het wereldwijde financiële systeem, in ieder geval voor de komende decennia. En dat is goed nieuws voor de huidige financiële machthebbers, omdat ze dan nog even in het zadel kunnen blijven zitten, waarbij Bitcoin op de achtergrond gewoon door mag groeien.
2. Bitcoin is geen gevaar voor het financiële systeem
Het is duidelijk dat Bitcoin pas een gevaar kan vormen voor de dollar wanneer deze daadwerkelijk als een wijdverspreide valuta wordt gebruikt. En hoewel Bitcoin wel een valuta is, is het nog zoveel meer dan dat. Bitcoin zal in ieder geval nooit een valuta zijn op de manier die de dollar of euro is.
En Bitcoin hoeft uiteindelijk ook helemaal geen betaalmiddel te worden, zo stelt bijvoorbeeld Ray Dalio. Momenteel voert Bitcoin eigenlijk voornamelijk strijd met investeringsklassen als goud.
En het is in zekere zin een betere ‘Store of Value’ dan goud – het is draagbaar, weerbarstig tegen aanvallen van buitenaf, het is schaars en de opslag is gemakkelijk. Goud blijft slechts goud, en zal (uiteindelijk) niet bestand zijn tegen de opmars van de kwaliteiten die Bitcoin can aanbieden als middel voor waarde opslag.
En als dit de primaire functie van Bitcoin zal blijven, vormt het eigenlijk helemaal geen gevaar voor het huidige financiële systeem. Sterker nog, het kan deze ondersteunen, door een deel van het risico van het onhandige goud wat meer te spreiden. Financiële instanties kunnen BTC gebruiken om de dalende koopkracht van dollars en euro’s te compenseren over de jaren heen. Het is dus ook een aanwinst voor de traditionele financiële wereld, naarmate Bitcoin verder groeit.
En waarom zou een centrale bank dan campagne voeren bij een overheid om Bitcoin te verbieden? Ze zouden zichzelf ermee in de vingers snijden en het financiële systeem verder uit balans brengen. Zolang de normale fiat-valuta in het zadel blijven als een betaalmiddel, is er voor de balans in de wereldeconomie eigenlijk weinig aan de hand. Behalve wellicht dat er een nieuwe groep ‘rijken’ op staat die vroeg in Bitcoin hebben geïnvesteerd.
3. Bitcoin nodes zijn decentraal (en wereldwijd)
Zelfs in de theoretische situatie waarin een overheid in één of meerdere landen Bitcoin daadwerkelijk willen verbieden: hoe zouden ze dit praktisch voor zich zien? De Bitcoin nodes die het netwerk draaiende houden zijn verspreid over de hele wereld, dus een deel afsluiten zal enkel de distributie een klein beetje doen verschuiven.
Eigenaren van nodes zullen simpelweg hun operatie verplaatsen naar een locatie die financieel en wettelijk gezien aantrekkelijker is.
Zelfs het uitbetalen van Bitcoin winsten naar fiat-geld door investeerders kan gewoon doorgaan bij een verbod. We leven in een wereldeconomie en een democratie: wat houd iemand tegen om een bankrekening in een ander land te openen, waar het omzetten van Bitcoin naar euro’s wel is toegestaan? Zie dit als ‘bank met een verbod op Bitcoin’ nog maar eens te traceren en massaal te stoppen.
Zelfs als het bezit van Bitcoin aan een persoon gekoppeld zou zijn (wat niet per definitie het geval is), kan iemand simpelweg tegenover de overheid verklaren dat de private keys gestolen zijn bij een hack of ongeluk, om vervolgens een vriend in een ander land de Bitcoins te laten omzetten in Monero (privé cryptomunt), en deze weer terug te sturen naar de eigenaar als gewone dollars of euro’s. Het is slechts een simpele manier om een verbod te omzeilen, om maar te illustreren dat een verbod in praktische zin weinig tot geen effect zal sorteren.
4. Bitcoin is slechts ‘code’ (en dus een grondrecht)
Satoshi Nakamoto lanceerde vele jaren terug zijn concept voor Bitcoin, samen met een whitepaper en broncode. En dat is uiteindelijk wat Bitcoin slechts is: een stukje code. En dat kan wel eens cruciaal zijn voor de mogelijkheden om Bitcoin te verbieden. Of eigenlijk, het gebrek aan mogelijkheden.
Want broncodes vallen juridisch gezien namelijk om de noemer ‘vrijheid van meningsuiting’. En laat dit in veel democratische landen (waaronder bijvoorbeeld de Verenigde Staten) nu een grondrecht zijn waar niet zomaar aan te komen is.
We zagen dit al in de wereld van het 3D printen, waar een uitspraak over het ‘uitprinten’ van een 3D-geprint pistool behoorlijk wat controverse veroorzaakte in de juridische wereld. Het verwijderen van de code voor het uitprinten van een geweer werd gezien als censuur, wat implicates had voor de vrijheid van meningsuiting.
Dat hier juridisch nog wel wat haken en ogen aan zitten is zeker, want enkele professoren van Stanford Law School stellen in een verklaring dat “software expressief is en beschermd kan worden door vrijheid van meningsuiting, maar het ook een functie heeft.” Hierdoor heeft Bitcoin bijvoorbeeld met meer regels te maken dan de daadwerkelijke vrijheid van expressie.
Deze extra regulering is gebaseerd op de functie die de code heeft, niet op de expressie van de code zelf. Dit klinkt wat ingewikkeld, maar het komt er op neer dat de verdediging ‘Bitcoin is vrijheid van meningsuiting’ wel wat ingewikkelder in elkaar zit dan het op het eerste oog lijkt. Zo zijn bijvoorbeeld de wachtwoorden voor Bitcoin wallets wel vrijheid van meningsuiting, terwijl het gebruik van Bitcoin als betaalmiddel een functie is. Dus is het echt afhankelijk van de manier waarop de wetgever kijkt naar het gebruik van crypto (en het mogelijke verbod op Bitcoin).
5. Crypto handelsplatformen behoren niet tot één land
Heb je jezelf ooit wel eens afgevraagd waar grote cryptocurrency handelsplatformen gevestigd zijn? Vaak is het zo dat deze platformen uitermate hun best doen om hun winsten veilig te stellen. Dan kom je al snel uit in een belastingparadijs als de Seychellen.
Enkele bekende platformen hebben vaak kantoren door de hele wereld, en een ingewikkelde belastingconstructie om ervoor te zorgen dat er zo min mogelijk winstbelasting afgedragen hoeft te worden. Zo heeft handelsplatform Binance bijvoorbeeld gestart in China, maar heeft het om belastingtechnische en juridische redenen zichzelf al vele malen verplaatst. Van China ging het naar Japan, Taiwan, Malta, Bermuda, en San Francisco (Binance US).
Het is slechts een voorbeeld van één van de grotere spelers op de cryptocurrency markt. Maar je merkt al dat één platform in vele stukjes is opgedeeld. Zelfs centrale handelsplatformen beschermen zich op deze manier tegen het illegaal maken van Bitcoin in bepaalde landen.
Wil China Bitcoin stoppen, dan verhuizen we toch naar het belastingparadijs Malta? Dat is de manier waarop grote bedrijven denken. In kansen, niet in beperkingen. Zo heb je feitelijk een groot monster, waar de tentakels wel afgehakt kunnen worden. Maar uiteindelijk het platform zelf altijd wel blijven bestaan.
Overheden kunnen het in de Verenigde Staten moeilijker maken om te handelen in Bitcoin, maar dan maken we toch gewoon ‘Binance US’ met een aparte website en aparte regels voor gebruikers? Zo zal het ook in andere landen gaan, naarmate een overheid stricter zal reguleren op crypto handel. En reken maar dat er veel VPN-gebruikers zijn die Binance US ontwijken om de gewone Binance altcoins te kunnen verhandelen. Er moet dus wel iets heel extreems gebeuren, wil de Nederlandse overheid iets effectiefs doen tegen het verhandelen van Bitcoin en altcoins.
