Kan Bitcoin ooit crashen naar nul? Er moet heel wat gebeuren wil Bitcoin waardeloos worden, maar niets is natuurlijk onmogelijk. Cryptocurrencies bestaan pas enkele jaren, dus moeten ze zich nog bewijzen op langere termijn. Een ‘black swan event’ is nooit uitgesloten.
We hebben in het verleden al enkele plotselinge en ronduit catastrofale Bitcoin crashes mogen meemaken. Denk maar eens aan het fiasco rondom het handelsplatform Mt. Gox, welke de prijs van Bitcoin compleet marginaliseerde.
Het platform was in de vroege jaren van Bitcoin (rond de jaren 2011-2013) goed voor 80% van al het handelsvolume, dus kan je jezelf voorstellen dat het imploderen van het handelsplatform enorme gevolgen had voor de koersen.
Hoewel het een gebeurtenis was in de zeer vroege jaren van Bitcoin, is het zeker niet uitgesloten dat een onverwachtse mega-crash nog eens voor zal komen in de toekomst. Dit artikel belicht vijf mogelijke (en realistische) ‘black swan event’ scenarios voor Bitcoin, welke zich kunnen voordoen in de komende paar jaar.
Wat Is Een Black Swan Event?
In de context van cryptocurrencies is een ‘black swan event’ een plotselinge gebeurtenis waardoor de prijs van Bitcoin of andere cryptocurrencies op catastrofale wijze wordt beïnvloed. Het risico op een zogenoemde ‘black swan’ is klein, maar wanneer een dergelijke gebeurtenis zich voordoet kan de prijs zonder waarschuwing plotseling dramatisch dalen.
De eerder genoemde Mt. Gox situatie is een voorbeeld van zo’n onverwachte ‘black swan’ voor Bitcoin. Nu we enkele jaren verder zijn, kunnen we stellen dat de kans op een ‘black swan’ kleiner is, maar dat het zich nog altijd kan voordoen. De groei van Bitcoin en het crypto ecosysteem als geheel levert nieuwe problemen op, welke zich op een gegeven moment zou kunnen vertalen in een nieuwe en waarschijnlijk catastrofale ‘black swan event’.
1. Stablecoin Tether Verliest Het Vertrouwen
Het meest genoemde ‘verborgen gevaar’ die schuilt in de Bitcoin koersen is het koerseffect van de stabiele cryptomunt Tether (USDT). Dit is feitelijk een munt die altijd eenzelfde waarde kent: 1 UDST token staat gelijk aan zo’n 1 Amerikaanse dollar.
De organisatie achter Tether claimt dat er voor elke USDT token ergens één Amerikaanse dollar op een bankrekening staat. Gezien het feit dat het om vele miljarden dollars gaat, verdenken veel mensen manipulatie.
Er wordt met grote regelmaat in twijfel getrokken of de 1:1 backing van USDT naar de dollar wel volledig wordt uitgevoerd. Een collectief verlies van het vertrouwen in Tether zou een realistische ‘black swan’ kunnen zijn voor het gehele crypto ecosysteem.
Het zou niet de eerste keer zijn dat er wordt onderzocht of de stabiele cryptomunt mogelijk een rol kan spelen in massale manipulatie van de Bitcoin prijs. Dit was enkele jaren geleden al het geval bij de Amerikaanse Department of Justice (DOJ), welke een geheim onderzoek heeft ingesteld naar manipulatie van de Bitcoin koers en de rol van stabiele crypto token in dit proces.
De zogenoemde ‘Tether printer’ is een regelmatig terugkerend fenomeen op sociale media, waarin mensen claimen dat het printen van nieuwe Tether tokens een direct verband heeft met een stijging van de Bitcoin prijs op korte termijn. De vraag is ook of de organisatie achter de token bij het printen de mogelijkheid heeft om daadwerkelijk elke token te ‘backen’ met een echte dollar. Mocht dit ergens fout lopen en het vertrouwen in USDT, dan kan de markt zonder twijfel zeer snel imploderen.
Een tegengeluid is het feit dat nog geen enkele officiële audit heeft bewezen dat Tether insolvabel is gebleken. Het lijkt erop dat de token daadwerkelijk wordt voorzien van een echte dollar, elke keer dat deze wordt gekocht op een handelsplatform. Hiernaast is de dominantie van Tether (momenteel het leeuwendeel van alle stabiele crypto tokens) ook aan het verkleinen met de komst van concurrerende stabiele cryptomunten, zoals:
- USD Coin (USDC)
- Binance USD (BUSD)
- Dai (DAI)
- Terra USD (UST)
- True USD (TUSD)
- Paxos Standard (PAX)
2. Regulering Maakt Bitcoin (Ver)kopen Onmogelijk
De laatste tijd zien we steeds meer regulering van Bitcoin en andere cryptocurrencies in verschillende landen. Niet alleen Bitcoin mining wordt in landen als China grotendeels verboden, ook het kopen en verkopen van crypto wordt steeds moeilijker gemaakt.
De regulering bereikt inmiddels ook landen als het Verenigd Koninkrijk, welke bijvoorbeeld plotseling besloot om SEPA betalingen in Euro’s aan Binance (het grootste handelsplatform voor Bitocin en altcoins ter wereld) niet meer te accepteren. Volgens Binance ene ‘tijdelijke maatregel’, maar dit is natuurlijk een teken van toenemende regulering die steeds verder om zich heen lijkt te grijpen.
Regulering is dus zeker geen ver-van-mijn-bed show. Ook in de Nederlandse politiek gaan er regelmatig stemmen op om Bitcoin aan banden te leggen. Toch wordt dit ook direct weerlegd door critici, welke tegenargumenten aanhalen die het verbod op Bitcoin zien als een praktische onmogelijkheid. Dat wordt bijvoorbeeld ook onderstreepd door de President van de Europese Centrale Bank, welke stelt dat we “Bitcoin niet kunnen reguleren of verbieden”.
Maar er zijn natuurlijk ook verschillende tegenargumenten te bedenken die deze realistische ‘black swan’ minder waarschijnlijk maken. Overheden kunnen een decentraal concept als Bitcoin namelijk nooit volledig uitbannen. Hierbij kan je bijvoorbeeld denken aan de volgende argumenten:
- Bitcoin is geen gevaar voor ‘gewoon geld’, het zal het betaalsysteem niet vervangen
- Bitcoin is een alternatieve investeringsklasse, maar verdringt anderen niet
- Bitcoins netwerk is decentraal en wereldwijd
- Bitcoin is een grondrecht, omdat het slechts ‘code’ op het internet is
- Crypto handelsplatformen opereren nooit vanuit één land of één continent
3. Grote Problemen Met Crypto Handelsplatformen
Wellicht is het niet eens nodig om een wereldwijd verbod op Bitcoin te bewerkstelligen. Want wat als centrale crypto handelsplatformen zelf implodereren onder de druk van een enorme hack? We zagen het destijds al gebeuren met Mt. Gox, waar Bitcoin praktisch zijn volledige waarde verloor in enkele uren tot dagen.
Als Binance op een bepaald moment eenzelfde lot staat te wachten, kunnen we dramatische koersfluctuaties verwachten in een zeer korte tijd. Dit zagen we al bij een hack van ruim $40 miljoen USD op Binance, slechts enkele jaren geleden. Natuurlijk zal dit een stuk ingewikkelder zijn dan vroeger, omdat de crypto wereld een stuk volwassener is geworden.
Ook is het zo dat er genoeg alternatieven zijn op dit moment om Bitcoin te kopen op andere platformen. Internationaal kan je denken aan de opkomst van FTX, en binnen Nederland zijn er bijvoorbeeld brokers als Bitonic en Bitvavo. Het imploderen van het grootste centrale handelsplatform zal verstrekkende gevolgen kunnen hebben voor de prijs op de korte termijn, maar het zal zeer zeker niet het einde betekenen van de crypto wereld in zijn geheel.
Het is een gebeurtenis die we niet onder stoelen of banken moeten schuiven, omdat het directe invloed kan hebben op je investeringen. Op de lange termijn zal het weinig verschil maken, maar de korte termijn zal het wevallen van bv. Binance catastrofaal zijn voor de crypto markt in zijn geheel. Dit kan komen door steeds strengere regulering, maar ook door een hack of faillissement van de exchange.
4. Problemen Met Het Wereldwijde Internet
Als we iets meer in doemscenario’s denken kunnen we ook het bestaansrecht van het internet in twijfel trekken. Bitcoin is namelijk afhankelijk van internet om te functioneren, net als de andere cryptocurrencies die eruit voort zijn gekomen.
Wat zal er gebeuren als het vrije internet aan banden wordt gelegd? Kan Bitcoin functioneren op een schaduwversie van het web, of is dit niet realistisch? Zonder twijfel zal dit catastrofaal zijn voor de gemiddelde prijs van Bitcoin op korte en middellange termijn. Ook het netwerk kan instabiel worden, waardoor het wellicht lastig zal worden om transacties te verifiëren.
Het verbod op het vrije internet klinkt onmogelijk. Maar wat als er een nieuwe wereldoorlog plaatsvind? De koude oorlog is slechts enkele tientallen jaren geleden, een nieuwe oorlog zal eerder een informatie-oorlog worden dan een nucleaire wereldoorlog. Tenminste, dan zou het optimistische scenario zijn.
Dat we niet klaar zijn voor een wereldwijde internet catastrofe blijkt bijvoorbeeld ook uit een heel ander fenomeen. Iets waar vrijwel niemand op deze wereld rekening mee houd is het gevaar van een gigantische zonnevlam, welke het wereldwijde stroomnetwerk met gemak plat kan leggen. Neem het ‘Carrington event van 1859’, waarbij een sterke zonnestorm het wereldwijde telegram netwerk moeiteloos plat legde.
In het midden van de 19e eeuw speelde stroom nog geen grote rol in het leven van de mensen. Vandaag de dag ligt dat anders: onze volledige wereldeconomie is afhankelijk van stroom (en natuurlijk ook het internet).
Dit soort enorme zonnestormen komen vaker voor dan veel mensen denken. De zon heeft een cyclus van 11 jaar waarin deze erg actief wordt. Als we ons in een actieve cyclus bevinden, dan is dat zeker niet zonder risico. Mocht onze planeet de pech hebben om direct geraakt te worden door zo’n storm, dan kan de power blackout van 1989 in Canada als gevolg van een zonnestorm slechts een lachtertje zijn.
5. Satoshi Verkoopt Zijn Bitcoin
Een andere gebeurtenis die op het eerste gezicht onwaarschijnlijk lijkt, is het opstaan van Satoshi Nakamoto, de maker van Bitcoin. Dat klinkt wat religieus, maar de beste man heeft nog altijd astronomische bedragen aan Bitcoin in zijn eigen wallets zitten. Mocht Satoshi op een dag besluiten dat hij het oneens is met de invloed die Bitcoin heeft in de wereld, dan kan hij zomaar zijn één miljoen Bitcoin verkopen.
De wallets van Satoshi Nakamoto zijn nog nooit aangeraakt, maar wie zegt dat dit in de toekomst zo blijft? Het verkopen van Satoshi’s Bitcoin zal een schokgolf veroorzaken in de crypto-wereld, iets waar we op de markt eigenlijk zelden tot nooit bij stil staan.
Natuurlijk weten we op dit moment niet wie Satoshi Nakamoto is, maar dat is geen voorwaarde voor de maker van Bitcoin om zijn digitale munten van de hand te doen. Het is een enorme macht die als een spreekwoordelijk zwaard van Damocles boven de markt hangt, zij het een relatief onzichtbaar risico.
Hetzelfde zouden we overigens kunnen zeggen van andere Bitcoin whales. Dit zijn mensen of organisaties die enorme hoeveelheden Bitcoin in hun bezit hebben. Wat als Michael Saylor’s Microstrategy hun Bitcoins van de hand doen? Of als het Bitmex verzekeringsfonds van vele duizenden Bitcoins in één keer wordt verkocht? Het zijn slechts enkele voorbeelden van Bitcoin groot-geld bezitters die de markt eigenhandig zouden kunnen opschudden. Enkele hiervan kunnen zonder twijfel worden gemarkeerd als een realistisch black-swan event.